Als u dorosłych, Ratownictwo medyczne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne
u osób dorosłych
Jerry P. Nolan, Charles D. Deakin, Jasmeet Soar, Bernd W. Böttiger, Gary Smith
4a. ZAPOBIEGANIE
WEWNA˛TRZSZPITALNEMU
ZATRZYMANIU KRA˛
˙
ENIA
we zastosowanie tlenoterapii, brak monitorowania,
brak zaanga˙owania najbardziej do´wiadczonego per-
sonelu, zła komunikacja, nieumieje
˛
tno´´ pracy w zes-
pole, nieuzasadnione podejmowanie czynno´ci resus-
cytacyjnych [3, 7]. Liczne badania wykazały, ˙e perso-
nelowi medycznemu brakuje wiedzy i umieje˛tno´ci do-
tycza˛cych poste˛powania w stanach nagłych. Przykłado-
wo szkola˛cy sie˛ lekarze moga˛ nie zna´ zasad: tlenote-
rapii [10], gospodarki wodno-elektrolitowej [11], lecze-
nia bólu [12], uzyskiwania ´wiadomej zgody pacjenta
[13], pulsoksymetrii [14] i dawkowania leków [15]. Stu-
denci medycyny moga
˛
mie´ trudno´ci z rozpoznaniem
nieprawidłowego toru oddychania [16]. Studia medycz-
ne ´le przygotowuja˛ młodych lekarzy do pracy, nie
ucza˛ badania i interpretacji podstawowych czynno´ci
˙yciowych pacjenta i poste˛powania w stanach nagłych
[17]. Mało jest danych, które wskazywałyby, ˙e przygo-
towanie praktyczne i teoretyczne do´wiadczonego per-
sonelu medycznego jest lepsze [18, 19]. Cze˛sto braku-
je mu pewno´ci i umieje˛tno´ci podejmowania decyzji
w stanach nagłych, a usystematyzowany sposób oce-
ny krytycznie chorych pacjentów jest rzadko stosowa-
ny [20].
Prezentacja problemu
Ta nowa cze˛´´ wytycznych podkre´la znaczenie zapo-
biegania wewna˛trzszpitalnemu zatrzymaniu kra˛˙enia.
Mniej ni˙ 20% pacjentów, u których dochodzi do zatrzy-
mania kra
˛
˙enia w szpitalu zostaje wypisanych do do-
mu [1, 2]. Wie˛kszo´´ takich osób ma NZK monitorowa-
ne (VF) i natychmiast zauwa˙one, a defibrylacje˛ wyko-
nuje sie˛ niezwłocznie. Przyczyna˛ NZK u tych pacjen-
tów jest niedokrwienie mie˛´nia sercowego.
Zatrzymanie kra˛˙enia u pacjentów nie monitorowa-
nych na oddziałach jest zwykle zdarzeniem daja˛cym
sie˛ przewidzie´ i ma najcze˛´ ciej przyczyne˛ pozaser-
cowa
˛
. Cze
˛
sto powolne i stopniowe pogarszanie sta-
nu ogólnego, wła
˛
czaja
˛
c hipoksemie
˛
i obni˙enie ci´ -
nienia te˛tniczego krwi, nie zostaje zauwa˙one przez
personel albo jest rozpoznawane, ale niewystarczaja˛-
co leczone [3, 4]. Zatrzymanie kra
˛
˙enia u tej grupy
pacjentów najcze
˛
´ciej zwia
˛
zane jest z rytmami nie
wymagaja˛cymi defibrylacji, a prze˙ywalno´´ do wypi-
su ze szpitala jest bardzo niska [1, 5].
Rozpoznawanie pacjentów w stanie
krytycznym
W dokumentacji medycznej pacjentów, u których do-
szło do NZK, albo którzy nieoczekiwanie wymagali
przyje˛cia na Oddział Intensywnej Terapii (OIT), cze˛sto
znajduja˛ sie˛ dowody ´wiadcza˛ce o braku rozpoznania
lub braku leczenia pojawiaja˛cych sie˛ zaburze´ oddycha-
nia i kra
˛
˙enia [3, 4, 6–8]. Badanie ACADEMIA wykazało
takie dane w przypadku 79% zatrzyma´ kra˛˙enia,
55% zgonów i 54% nieoczekiwanych przyje˛´ na OIT
[4]. Wczesne i efektywne leczenie cie˛˙ko chorych pa-
cjentów mo˙e zapobiec niektórym zatrzymaniom kra˛˙e-
nia, zgonom i nieplanowanym przyje
˛
ciom na OIT. Tyl-
ko jedna trzecia spo´ród pacjentów, u których błe˛dnie
rozpoznano NZK umiera pó´niej [9].
Objawy kliniczne w stanach nagłych, niezale˙nie od
przyczyny wyj´ciowej, sa˛ podobne, poniewa˙ od-
zwierciedlaja˛ niewydolno´ ´ układu oddechowego,
kra
˛
˙enia i nerwowego. Zaburzenia procesów fizjolo-
gicznych sa˛ cze˛ste u pacjentów oddziałów ogólnych
[21], ale mimo to pomiary i rejestracja wa˙nych
zmian w tym zakresie zdarza sie˛ znacznie rzadziej
ni˙ jest to po˙a˛dane [3, 4, 8]. Zadziwiaja˛co cze˛sto
zaburzenia oddychania moga
˛
poprzedza´ NZK [22].
Wiele szpitali, chca˛c poprawi´ wczesna˛ identyfikacje˛
pacjentów w stanie krytycznym, u˙ywa obecnie skal
wczesnego ostrzegania (Early Warning Scores —
EWS) lub stosuje „kryteria wezwania” [23–25]. EWS
przyznaja
˛
punkty na podstawie odchyle´ od warto´ ci
uznanych za prawidłowe ocenianych parametrów ˙y-
ciowych [23–25]. Punkty przyznane w trakcie obser-
wacji jednej lub wie˛cej czynno´ ci ˙yciowych albo
ła˛czna liczba punktów w EWS moga˛ wskazywa´ na
potrzebe˛ zwie˛kszenia cze˛sto´ci oceny parametrów fi-
zjologicznych u pacjenta, wezwania lekarza lub ze-
społu resuscytacyjnego spoza oddziału. Alternatyw-
Istota niedostatecznej opieki
w stanach nagłych
Niedostateczna opieka dotyczy cze˛sto podstawowych
aspektów: nieskuteczne leczenie zaburze´ dro˙no´ci
dróg oddechowych, oddychania i kra
˛
˙enia, niewła´ci-
43
Rozdział 4
nie, systemy stosuja˛ce „kryteria wezwania” opieraja˛
sie˛ na rutynowej obserwacji pacjenta, a wezwania
dokonuje sie˛, gdy jedna lub wie˛cej ocenianych
zmiennych osia˛gnie skrajne warto´ ci [23, 26]. Nie
ma aktualnie danych pozwalaja˛cych okre´ li´ wy˙-
szo´ ´ jednego systemu nad drugim, ale mo˙e sie
˛
wydawa´, ˙e lepiej stosowa´ EWS pozwalaja˛ca˛ ´ le-
dzi´ zmiany fizjologii i ostrzega´ przed zagra˙aja˛-
cym załamaniem procesów fizjologicznych, ni˙ „kryte-
ria wezwania” aktywuja
˛
ce system dopiero wtedy,
gdy przekroczone zostana˛ skrajne warto´ ci paramet-
rów fizjologicznych.
˙enia nasta˛pił przed przybyciem zespołu resuscyta-
cyjnego [34]. W tym kontek´cie, w poła˛czeniu z nis-
ka˛ prze˙ywalno´ cia˛ wewna˛trzszpitalnych zatrzyma´
kra˛˙enia, ro´ nie znaczenie wczesnego rozpoznawa-
nia i leczenia krytycznie chorych pacjentów tak, aby
zapobiec zatrzymaniu kra
˛
˙enia. Termin ‘zespół resus-
cytacyjny’ sugeruje, ˙e be˛dzie on wezwany dopiero
gdy dojdzie do NZK.
W niektórych szpitalach zespoły resuscytacyjne zasta
˛
-
piono zespołami do stanów nagłych (Medical Emergen-
cy Team — MET), wzywanymi nie tylko do pacjentów
z NZK, ale równie˙ w przypadkach nagłego pogorsze-
nia stanu ogólnego [26]. MET zwykle tworza˛ lekarze
i piele
˛
gniarki oddziałów intensywnej terapii oraz oddzia-
łów ogólnych. Zespoły sa˛ aktywowane gdy spełnione
zostana˛ okre´lone kryteria. MET mo˙e wezwa´ ka˙da
z osób zaanga˙owanych w leczenie pacjenta. Wczes-
ne wezwanie MET mo˙e zredukowa´ liczbe
˛
zatrzyma´
kra
˛
˙enia, zgonów i nieplanowanych przyje
˛
´ na OIT
[35, 36]. Zespoły te moga˛ okaza´ sie˛ tak˙e przydatne
w wykrywaniu błe˛dów medycznych, poprawi´ decyzyj-
no´´ w zakresie niepodejmowania resuscytacji i zmniej-
szy´ liczbe˛ zgonów na oddziałach pooperacyjnych
[37, 38]. Interwencje MET sa˛ cze˛sto proste, jak np. roz-
pocze˛cie tlenoterapii czy płynoterapii [39]. Istnieja˛ do-
niesienia dotycza˛ce analizy wezwa´ MET w cia˛gu do-
by które sugeruja˛, i˙ aktywno´´ systemów rozpoznawa-
nia stanów nagłych i odpowiedzi na nie, nie zawsze
jest jednakowa przez cała
˛
dobe
˛
[40]. Ocena wpływu
obecno´ci MET na wyniki ko´cowe leczenia jest trud-
na. Wiele dotychczas przeprowadzonych bada´ mo˙-
na skrytykowa´ z powodu błe
˛
dów w strukturze bada-
nia. Ostatnie rzetelne randomizowane badanie z grupa
˛
kontrolna˛ wykazało, ˙e wprowadzenie MET zwie˛kszyło
liczbe˛ wezwa´ tego zespołu, jednak˙e nie udało sie˛
wykaza´ zmniejszenia wyste˛powania zatrzyma´ kra˛˙e-
nia, nieoczekiwanych zgonów czy mo˙liwych do uniknie˛-
cia przyje˛´ na OIT [41].
Istnieja˛ racjonalne przesłanki kliniczne do stosowa-
nia EWS albo „kryteriów wezwania” w celu wczesnej
identyfikacji chorych. Jednak˙e czuło´ ´, specyficz-
no´ ´ i dokładno´ ´ EWS i „kryteriów wezwania”
w przewidywaniu wyników leczenia wymaga jeszcze
oceny [27, 28]. Liczne badania potwierdzaja˛, ˙e za-
burzenia czynno´ ci serca, ci´ nienia te
˛
tniczego krwi,
cze˛sto´ ci oddychania i stanu ´ wiadomo´ci sa˛ ozna-
ka˛ zagra˙aja˛cego krytycznego pogorszenia stanu pa-
cjenta [22, 23, 29]. Wykazanie warto´ ci prognostycz-
nej wymienionych parametrów wymaga dalszej oce-
ny, poniewa˙ nie wszystkie wa˙ne czynno´ ci ˙ycio-
we sa˛, albo moga˛ by´ monitorowane w sposób cia˛-
gły na oddziałach ogólnych. Liczne badania wykaza-
ły nieprawidłowo´ ci w rejestrowaniu pomiarów czyn-
no´ ci ˙yciowych i brak cia
˛
gło´ ci prowadzenia doku-
mentacji [3, 4, 8, 30]. Stosowanie fizjologicznych sys-
temów oceny mo˙e zwie˛kszy´ cze˛sto´´ monitorowa-
nia czynno´ ci ˙yciowych. Be˛dzie to u˙yteczne
w prognozowaniu pod warunkiem, ˙e monitorowanie
pacjentów hospitalizowanych stanie sie
˛
powszechne
na wszystkich oddziałach. Nawet je´ li personel me-
dyczny ma ´ wiadomo´ ´ znaczenia pogorszenia sie˛
parametrów ˙yciowych, cze˛sto zaje˛cie sie˛ pacjentem
albo przekazanie go na oddział o wy˙szym poziomie
opieki odbywa sie˛ z opó´nieniem [3, 4, 7]. Efekty
u˙ycia skal ostrzegania opartych na zmianach czyn-
no´ ci ˙yciowych sa˛ zache˛caja˛ce, jakkolwiek mo˙li-
we, ˙e bardziej subiektywne podej´ cie, bazuja˛ce na
do´ wiadczeniu i specjalistycznej wiedzy personelu
równie˙ be
˛
dzie efektywne [32].
W Wielkiej Brytanii rozwina˛ł sie˛ system „opieki z wy-
przedzeniem”, bazuja˛cy na personelu piele˛gniarskim,
działaja
˛
cym pojedynczo lub w zespole, okre´lany jako
„intensywna opieka z zewna˛trz” [42]. To działanie przy-
biera ró˙ne formy, pocza˛wszy od jednej piele˛gniarki po
wielodyscyplinarne zespoły doste˛pne przez 24 godziny
7 dni w tygodniu.Wymienione sposoby poste˛powania
moga
˛
zmniejsza´ liczbe
˛
zgonów na oddziale, ilo´´ nie-
korzystnych incydentów pooperacyjnych, przyje˛´ i po-
nownych przyje˛´ (po uprzednim wypisie) na OIT oraz
poprawia´ prze˙ycie [43–45].
Strategia działania w stanach nagłych
Tradycyjny sposób poste
˛
powania w NZK to podje
˛
cie
działa´ przez personel szpitala (zespół resuscytacyj-
ny) po stwierdzeniu zatrzymania kra˛˙enia. Obecno´ ´
zespołu resuscytacyjnego wydaje sie˛ zwie˛ksza´ prze-
˙ycie w NZK w porównaniu z sytuacjami kiedy
w szpitalu zespół taki nie istniał [33]. Jednak˙e rola
zespołów resuscytacyjnych jest kwestionowana.
W jednym z bada´ do wypisu ze szpitala prze˙yli tyl-
ko ci pacjenci, u których powrót spontanicznego kra˛-
Innymi próbami poprawy opieki na oddziałach szpital-
nych, profilaktyki pogorszenia stanu ogólnego i wys-
ta˛pienia NZK sa˛: nowy proces przyjmowania pacjen-
tów do szpitala, wczesne monitorowanie czynno´ci
44
Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych
˙yciowych i interwencje lecznicze na oddziałach ra-
tunkowych, a tak˙e wyselekcjonowanie specjalnej
grupy lekarzy medycyny ratunkowej. Strategia działa-
nia polega na wsparciu zespołu przyjmuja˛cego pa-
cjenta umieje˛tno´ ciami specjalisty w zakresie resus-
cytacji [46]. Stanowiska ogólne i chirurgiczne zlokali-
zowane w jednym miejscu sa˛ przeznaczone dla
wszystkich nagłych przyje˛´, dopóki nie zostanie
okre´ lony wymagany poziom opieki. Pacjenci sa˛
monitorowani i obserwowani do 72 godzin. W tych
warunkach do´wiadczony personel medyczny jest ca-
ły czas do dyspozycji i istnieje stały doste˛p do diag-
nostyki oraz mo˙liwo´´ wykonania pilnych interwen-
cji leczniczych [47]. W odró˙nieniu od tradycyjnego
systemu, w którym pacjenci i personel sa
˛
rozprosze-
ni w szpitalu, taka lokalizacja zapewnia koncentracje˛
personelu lekarskiego, piele˛gniarskiego i rehabilitan-
tów.
Podejmowanie decyzji o resuscytacji
Nale˙y rozwa˙y´ decyzje˛ o „niepodejmowaniu resuscy-
tacji” DNAR je˙eli pacjent:
l
nie ˙yczy sobie podejmowania RKO,
l
nie prze˙yje zatrzymania kra˛˙enia nawet gdy resu-
scytacja zostanie podje˛ta.
Personel szpitalny cze˛sto nie rozwa˙a, czy przyste˛-
powanie do resuscytacji jest wła´ ciwe, a podejmo-
wanie zabiegów resuscytacyjnych w nierokuja˛cych
przypadkach jest powszechne. Nawet je´ li jest
oczywiste ˙e dojdzie do NZK czy zgonu, rzadko
podejmowane sa˛ decyzje dotycza˛ce wskaza´ do
resuscytacji u danego pacjenta [4]. W wielu kra-
jach europejskich nie ma formalnych regulacji doty-
cza
˛
cych protokołu DNAR, a praktyka konsultowa-
nia decyzji z pacjentami ró˙ ni sie
˛
[56]. Poste
˛
p
w zakresie wiedzy i umieje˛tno´ ci w resuscytacji,
a tak˙ e podejmowanie decyzji o nieprzyste˛powa-
niu do resuscytacji powinny poprawi´ jako´ ´ dos-
te˛pnej opieki nad pacjentami i zapobiec daremnym
próbom resuscytacji (patrz rozdział 8).
Wielu cie
˛
˙ko chorych pacjentów przyjmowanych do
szpitala przez oddział ratunkowy niewa˛tpliwie wyma-
ga natychmiastowych interwencji typowych dla inten-
sywnej terapii. Wczesne, ukierunkowane leczenie na
oddziale ratunkowym odwraca zaburzone procesy
fizjologiczne i wydaje sie˛ poprawia´ prze˙ycie pa-
cjentów [48].
Wła´ ciwe umieszczenie pacjentów
Wytyczne dotycza˛ce zapobiegania
wewna˛trzszpitalnym zatrzymaniom
kra˛˙ enia
W warunkach idealnych najcie
˛
˙ej chorych pacjentów
powinno sie˛ przyjmowa´ na oddziały zapewniaja˛ce
najlepszy nadzór, opieke˛ piele˛gniarska˛ oraz najwy˙-
szy poziom wspomagania ˙yciowo wa˙nych narza˛-
dów. Tak sie
˛
cze
˛
sto dzieje, chocia˙ niektórzy pacjen-
ci zostaja˛ skierowani niewła´ ciwie [49]. Organizacje
mie˛dzynarodowe przygotowały definicje ró˙nych po-
ziomów opieki i opracowały kryteria przyje˛cia i wypi-
su dla oddziałów wzmo˙onego nadzoru i intensyw-
nej opieki medycznej [50, 51].
Poni˙ ej przedstawione strategie moga˛ zapobiec
mo˙ liwym do uniknie˛cia zatrzymaniom kra˛˙ enia
w szpitalu.
1. Leczenie pacjentów w stanie cie˛˙kim oraz obar-
czonych ryzykiem NZK nale˙y prowadzi´ na wła´ -
ciwych oddziałach, w których poziom opieki jest
dostosowany do stanu pacjenta.
Obsada personalna
2. Pacjenci w stanie cie˛˙kim wymagaja˛ systematycz-
nej obserwacji: nale˙y dostosowa´ cze˛sto´ ´ i ro-
dzaj monitorowania do cie
˛
˙ko´ ci choroby oraz
prawdopodobie´stwa pogorszenia stanu ogólne-
go i NZK. Cze˛sto potrzebna jest jedynie prosta
obserwacja (te˛tno, ci´ nienie te˛tnicze krwi, cze˛s-
to´ ´ oddechów).
Liczebno´ ´ personelu w szpitalu jest zwykle najni˙ -
sza w nocy i w weekend. Mo˙e to wpływa´ na ja-
ko´ ´ monitorowania pacjentów, leczenie i wyniki
ko´cowe. Przyje˛cia na oddziały ogólne po godzi-
nie 17.00 [52], albo do szpitala w weekend [53]
wia
˛
˙a
˛
sie
˛
z wy˙ sza
˛
´ miertelno´ cia
˛
. Ryzyko zgonu
w szpitalu w przypadku pacjentów wypisywanych
z OIT na oddziały ogólne w nocy jest wy˙sze ni˙
dla tych, którzy sa˛ wypisywani w dzie´ albo na od-
działy wzmo˙onego nadzoru [54]. Jedno z bada´
wykazało, ˙e zwie
˛
kszona liczba personelu piele
˛
g-
niarskiego wia˛˙e sie˛ ze spadkiem ilo´ ci NZK, jak
równie˙ cze˛sto´ ci wyste˛powania zapalenia płuc,
wstrza˛su i zgonu [55].
3. W celu identyfikacji pacjentów w stanie cie˛˙kim al-
bo obarczonych ryzykiem pogorszenia stanu ogól-
nego i NZK nale˙y stosowa´ skale wczesnego
ostrzegania (EWS).
4. Nale˙y stosowa´ systemy monitorowania, które
umo˙liwiaja˛ regularne pomiary i rejestracje˛ czyn-
no´ ci ˙yciowych.
45
Rozdział 4
5. Nale˙y stworzy´ jasne, swoiste reguły okre´ laja˛-
ce poste˛powanie w odpowiedzi na EWS. Powin-
ny one zawiera´ zalecenia co do dalszego le-
czenia i okre´ la´ zakres odpowiedzialno´ ci per-
sonelu medycznego — lekarskiego i piele˛gniar-
skiego.
czas oczekiwana na bardziej zaawansowana˛
pomoc.
8. Nale˙y rozpozna´ pacjentów, u których zaburzenia
kra˛˙enia i oddychania sa˛ przewidywanym zdarze-
niem zwia
˛
zanym z ko´cem ˙ycia i u których wdro-
˙enie RKO jest niewła´ciwe, a tak˙e zidentyfikowa´
pacjentów, którzy nie ˙ycza˛ sobie takiego leczenia.
Szpital powinien mie´ regulacje dotycza˛ce niepodej-
mowania resuscytacji oparte na krajowych wytycz-
nych, zrozumiałe dla całego personelu medycznego.
6. W szpitalu powinien obowia˛zywa´ jednolity wzorzec
poste˛powania w stanach nagłych. Mo˙e to by´ wez-
wanie powołanego zespołu z zewna
˛
trz albo zespo-
łu resuscytacyjnego (np. MET) zdolnego do działa-
nia w odpowiedzi na nagłe pogorszenie stanu ogól-
nego, wykryte za pomoca˛ stosowanych metod. Ze-
spół musi by´ doste˛pny przez 24 godziny na dobe˛.
9. Nale˙y sie˛ upewni´, ˙e opieraja˛c sie˛ na doste˛p-
nych bazach danych prowadzony jest wła´ ciwy
audyt zatrzyma´ kra
˛
˙enia, fałszywych rozpozna´
NZK, nieoczekiwanych zgonów i mo˙liwych do
uniknie˛cia przyje˛´ na OIT. Audytem powinny zo-
sta´ równie˙ obje˛te zdarzenia poprzedzaja˛ce
oraz wdro˙one poste
˛
powanie.
7. Nale˙y przeszkoli´ cały personel medyczny
w zakresie rozpoznawania, monitorowania i po-
ste˛powania z pacjentami w stanie cie˛˙ kim. Doty-
czy to równie˙ działa´ podejmowanych pod-
46
Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych
4b. RESUSCYTACJA
WEWNA˛TRZSZPITALNA
Szkolenie osób rozpoczynaja˛cych
resuscytacj˛
Je˙eli dojdzie do NZK w szpitalu, podział na podsta-
wowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne jest
arbitralny; w praktyce resuscytacja jest procesem
cia
˛
głym i opiera sie
˛
na zdrowym rozsa
˛
dku. Istnieje
społeczne oczekiwanie, ˙e personel medyczny potra-
fi wykonywa´ resuscytacje˛ kra˛˙eniowo-oddechowa˛.
W przypadku wszystkich wewna˛trzszpitalnych zatrzy-
ma´ kra˛˙enia nale˙y sie˛ upewni´, ˙e:
Ka˙da osoba spo´ ród personelu medycznego powin-
na potrafi´ rozpozna´ NZK, wezwa´ pomoc i rozpo-
cza˛´ RKO. Personel powinien wykonywa´ czynno´ ci
w zakresie których został przeszkolony (przykładowo
osoby pracuja˛ce na OIT i oddziałach ratunkowych
be˛da˛ miały wie˛ksze do´wiadczenie ni˙ te, które nie
sa˛ systematycznie w ramach codziennych obowia˛z-
ków zaanga˙owane w resuscytacje˛). Personel szpi-
talny biora˛cy udział w resuscytacji mo˙e mie´ zró˙ni-
cowane umieje˛tno´ci udra˙niania dróg oddecho-
wych, prowadzenia wentylacji, czy przywracania kra˛-
˙enia. Ratownicy powinni wykonywa´ te czynno´ ci,
w zakresie których sa
˛
przeszkoleni i kompetentni.
l
Zatrzymanie kra˛˙enia i oddychania zostanie na-
tychmiast rozpoznane.
l
Pomoc jest osia
˛
galna pod standardowym nume-
rem telefonu.
Liczba osób udzielaja˛cych pomocy
l
Natychmiast rozpocznie sie˛ RKO z wykorzysta-
niem przyrza
˛
dów do udra˙niania dróg oddecho-
wych, np. maski krtaniowej oraz, je´ li be˛da˛ wska-
zania, wykonaniem próby defibrylacji w cia˛gu
3 minut.
Działaja˛cy w pojedynke˛ ratownik, podejmuja˛cy resu-
scytacje
˛
, musi wezwa´ pomoc. Je´ li obecne sa
˛
inne
osoby z personelu, kilka czynno´ ci mo˙e by´ wyko-
nywanych równocze´ nie.
Dokładna kolejno´´ działania w przebiegu NZK
w szpitalu be˛dzie zale˙ała od wielu czynników, wła˛-
czaja˛c w to:
Dost˛ pny sprz˛ t
We wszystkich klinicznych miejscach w szpitalu
sprze˛t i leki umo˙liwiaja˛ce prowadzenie resuscytacji
powinny by´ natychmiast doste˛pne. W idealnych wa-
runkach sprze
˛
t do RKO, wła
˛
czaja
˛
c w to defibrylator,
leki i sposób ich rozmieszczenia, powinny by´ takie
same w całym szpitalu [57].
l
Lokalizacje˛ (oddział szpitalny/poza oddziałem; od-
dział prowadza
˛
cy monitorowanie/nieprowadza
˛
cy
monitorowania).
l
Stopie´ wyszkolenia osób rozpoczynaja˛cych resu-
scytacje˛.
Zespół resuscytacyjny
l
Liczba osób udzielaja˛cych pomocy.
Zespół resuscytacyjny w dotychczasowym rozumieniu
jest wzywany tylko wtedy, gdy zostanie rozpoznane
NZK. Alternatywnie szpital mo˙e wprowadzi´ strategie˛
rozpoznawania pacjentów obarczonych ryzykiem NZK
zanim do niego dojdzie (np. wezwanie MET) [35, 36,
39, 41, 58]. Termin ‘zespół resuscytacyjny’ odnosi sie˛
do całej grupy ró˙nych zespołów funkcjonuja˛cych
w szpitalach. Zatrzymanie kra˛˙enia w szpitalu rzadko
jest nagłe, czy nieoczekiwane. Działania zmierzaja
˛
ce
do rozpoznania pacjentów obarczonych ryzykiem za-
trzymania kra˛˙enia moga˛ umo˙liwi´ prewencje˛ niektó-
rych zatrzyma´ albo zapobiec podejmowaniu darem-
nych wysiłków resuscytacyjnych.
l
Doste˛pny sprze˛t.
l
Sposób organizacji działa´ w szpitalu w odpowie-
dzi na NZK i inne stany nagla˛ce (np. MET, zespół
resuscytacyjny).
Lokalizacja
Pacjenci, którzy byli monitorowani w czasie gdy do-
szło do NZK maja˛ zwykle natychmiast stawiane roz-
poznanie. U pacjentów oddziałów ogólnych mo˙e do-
chodzi´ do pogarszania stanu ogólnego przez pe-
wien czas i niezauwa˙onego NZK. Najkorzystniej by
było, gdyby wszyscy pacjenci obarczeni ryzykiem
NZK mogli by´ leczeni na oddziałach prowadza˛cych
monitorowanie, gdzie sprze
˛
t do prowadzenia zabie-
gów resuscytacyjnych jest natychmiast doste˛pny.
Natychmiastowe działania w przypadku
utraty przytomno´ ci w szpitalu
Algorytm poste˛powania w przypadku zatrzymania
kra
˛
˙enia w szpitalu ilustruje rycina 4.1.
47
[ Pobierz całość w formacie PDF ]