Alkiny 02

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Alkiny
Budowa najprostszych alkinów
a)
sp
sp
b)
H
c)
H
grupa etynylowa
CC
π
wszystkie atomy
w jednej linii
H
CCC
H
CCH
H
H
π
czyli:
σ
. .
nie: acetylenowa
systematycznie: et
yn
zwyczajowo: acetylen (t. wrz. -82
o
C)
prop
yn
(t. wrz. -23
o
C)
Nazewnictwo alkinów
Końcówką charakterystyczną nazw alkenów, sygnalizującą obecność
w związku wiązania podwójnego, jest "-yn" lub, po spółgłoskach:
g
,
k
,
l
, "-in".
a)
4
3
2
1
b)
1
CH
3
2
3
4
. .
.
CH
3
CH
2
CCH
CCCH
3
but-1-
yn
but-2-
yn
1
2
3
CH
.
Cl
Cl
5
4321
c)
d)
CH C
CCCH
. . .
C
6
5
4
Cl
Cl
CH
3
CH
2
CH
2
CH
CH
2
CH
2
CH
3
5,5-dichloropenta-1,3-di
yn
3-propyloheks-1-
yn
5
4
3
2
1
f)
CCCH
3
. .
e)
CH C CH
2
CH CH
2
.
pent-1-en-4-
yn
3-(prop-1-
yn
ylo)cyklopenten
Nazewnictwo alkinów
Utworzenie nazwy łańcuchowego alkinu o jednym wiązaniu wielokrotnym
(potrójnym) obejmuje kolejno:
1) Wybór łańcucha głównego, czyli najdłuższego łańcucha zawierający wiązanie
potrójne. Głównym łańcuchem w związku jest zatem sześciowęglowy
łańcuch z wiązaniem podwójnym, a nie łańcuch nasycony o siedmiu
atomach węgla.
1
2
3
CH
.
C
CH
3
CH
2
CH
2
CH
CH
2
CH
2
CH
3
6
5
4
Nazewnictwo alkinów
2) Ponumerowanie atomów węgla w łańcuchu głównym numeruje
zaczynając od końca łańcucha bliższego wiązania potrójnego. Gdy
wiązanie znajduje się w równej odległości od obu końców, należy
wybrać taką numerację, aby podstawniki miały jak najniższe lokanty.
1
2
3
CH
.
C
CH
3
CH
2
CH
2
CH
CH
2
CH
2
CH
3
3) Określenie położenia wiązania potrójnego przez podanie numeru atomu
węgla przy którym "rozpoczyna" się wiązanie potrójne. Numer ten
podaje się jako liczbę (lokant) pomiędzy rdzeniem (określającym liczbę
atomów głównym łańcuchu, np. prop-, but-, heks-) a końcówką -yn (lub
-in) i oddziela poziomymi kreskami od reszty nazwy Związki a i b to
odpowiednio but-1-yn i but-2-yn, a związek d należy nazwać jako
pochodną heks-1-ynu.
6
5
4
Nazewnictwo alkinów
4) Uporządkowanie w kolejności alfabetycznej nazw wszystkich grup
znajdujących się przy głównym łańcuchu. Nazwy poprzedza się
lokantami i, ewentualnie, przedrostkami zwielokrotniającymi w
przypadku dwóch lub więcej identycznych grup, podobnie jak miało to
miejsce przy nazywaniu alkanów i alkenów.
1
2
3
CH
.
C
CH
3
CH
2
CH
2
CH
CH
2
CH
2
CH
3
3-propyloheks-1-
yn
6
5
4
[ Pobierz całość w formacie PDF ]