aldechydketon, chemia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ZwiĄzki karbonylowe – aldehydy i ketony
R
C
O
C
O
H
H
aldehydy
grupa aldehydowa
H-COR
aldehydy – al
R – CO – R
ketony - on
Nazewnictwo aldehydów
Nazwy aldehydów: R-CHO , tworzy się dodając do nazwy związku macierzystego
(R-H) przyrostek -al, -dial, -trial, itd.
metan-al, etan-al
Albo: od nazwy kwasu
Kwas mrówkowy – aldehyd mrówkowy
Kwas octowy – aldehyd octowy
Przykłady:
HCHO - metanal , aldehyd mrówkowy, formaldehyd
- etanal , aldehyd octowy
Nazewnictwo ketonów
Ketony proste
CH
3
–CO – CH
3
keton dimetylowy; propan
on aceton
CH
3
–CH
2
-CO- CH
2
– CH
3
keton dietylowy; pentan-3-
on
Ketony mieszane
CH
3
–CO – CH
2
- CH
3
keton etylometylowy ; butan
on
CH
3
–CO -CH
2
- CH
2
– CH
3
keton metylopropylowy ; pentan-2-
on
Otrzymywanie
– utlenienie alkoholi I i II- rzędowych
Reakcje
¤
redukcja do odpowiednich alkoholi I-rzędowych lub II-rzędowych
¤
reakcje przyłączenia nukleofilowego
¤
reakcje przyłączenia pochodnych amoniaku (amin)
¤
reakcje polimeryzacji i kondensacji
polimeryzacja aldehydów
n
R
CHO
CH
O
CH
O
CH
O
CH
R
R
R
R
C
O
O
H
R
3
R
CHO
H
C
C
H
O
R
R
Polikondensacja ketonów
CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
H
3
C
C
CH
3
C
O
+
+
C
O
C
H
C
H
C
+ 2 H
2
O
O
CH
3
O
CH
3
CH
3
CH
3
WystĘpowanie i znaczenie
Aldehydy alifatyczne
– sporadycznie występują w organizmach roślinnych
Aldehydy nienasycone – terpenowe
– składniki olejków eterycznych
Metanal – aldehyd mrówkowy
40% roztwór wodny – formalina
powoduje koagulację białka – garbarstwo, preparaty biologiczne
Aldehydy aromatyczne
Aldehyd benzoesowy – przemysł barwników
Aldehyd cynamonowy – przemysł spoŜywczy, perfumeryjny
Ketony
Aceton – rozpuszczalnik
Acetofenon i benzofenon – przemysł perfumeryjny
aromatyzowanie tytoniu
Â
[ Pobierz całość w formacie PDF ]