Albania Balkanski Dziki Zachod ...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->www.bezdroza.plAutor przewodnika:Mateusz OtrębaW przewodniku wykorzystano także teksty Macieja Kani i Marty Kołczyńskiej (ramkaWycieczkido Kosowa).Konsultacja merytoryczna:Łukasz FleischerowiczRedaktor prowadzący:Maciej ŻemojtelRedakcja i korekta:Dorota TrzcinkaŹródło danych kartograficznych map przygotowanych przez DAKA – Studio Graficzne:© OpenStreetMap contributors; www.opendatacommons.org/licenses/odblZdjęcia na okładce:Okł. I –Kościół w Theth w amfiteatralnym otoczeniu szczytów Gór Północnoalbańskich,© PrzemyslawWasilewski | Shutterstock.comOkł. IV –Dhërmi z górującym nad zabudową klasztorem św. Marii, ©ollirg | Shutterstock.comSkład:Jan SzczurekWszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszejpublikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, foto-graficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powodujenaruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymiich właścicieli.Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje byłykompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani zazwiązane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz wydawnic-two Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wyko-rzystania informacji zawartych w książce.Wydawnictwo Helionul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwicetel.: 32 2309863e-mail: redakcja@bezdroza.plDrogi Czytelniku!Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.Wydanie IISBN: 978-83-246-5831-2Copyright © Helion, 2013Spis treściO autorze........................................................................................................................................................... 8Rozdział I. Zaproszenie do Albanii...................................................................................................... 11Trasy.................................................................................................................................................................. 11Trasa 1. Szlakiem „Górskich Orłów” ............................................................................................................ 11Trasa 2. Północna i centralna Albania ....................................................................................................... 12Trasa 3. Południowa Albania ....................................................................................................................... 13Trasa 4. Wschodnia Albania ......................................................................................................................... 14Trasa 5. Okolice Tirany ................................................................................................................................... 17Trasa 6. Adriatic Tour ..................................................................................................................................... 17Rozdział II. Informacje praktyczne...................................................................................................... 19Przed wyjazdem........................................................................................................................................... 19Mapy ................................................................................................................................................................. 19Formalności wizowo-paszportowe ........................................................................................................... 20Pieniądze .......................................................................................................................................................... 21Ubezpieczenie ................................................................................................................................................ 22Zabezpieczenia medyczne .......................................................................................................................... 22Co zabrać .......................................................................................................................................................... 22Wybór czasu podróży .................................................................................................................................... 23Przejazd........................................................................................................................................................... 23Podróż samolotem ......................................................................................................................................... 23Podróż pociągiem .......................................................................................................................................... 23Podróż autokarem ......................................................................................................................................... 24Podróż promem .............................................................................................................................................. 24Podróż samochodem .................................................................................................................................... 24Przejścia graniczne ........................................................................................................................................ 25Na miejscu...................................................................................................................................................... 25Transport publiczny ....................................................................................................................................... 25Busy ............................................................................................................................................................... 26Autobusy ...................................................................................................................................................... 26Kolej ............................................................................................................................................................... 26Taksówki i przewóz osób .......................................................................................................................... 27Komunikacja miejska ................................................................................................................................ 27Noclegi .............................................................................................................................................................. 28Hotele ............................................................................................................................................................ 28Agroturystyka .............................................................................................................................................. 28Hostele i schroniska młodzieżowe ......................................................................................................... 28Kwatery prywatne ...................................................................................................................................... 29Pola namiotowe, campingi ...................................................................................................................... 29Wyżywienie ..................................................................................................................................................... 29Informacje A–Z.............................................................................................................................................. 30Aktywny wypoczynek ............................................................................................................................... 30Alkohol .......................................................................................................................................................... 30Apteki ............................................................................................................................................................ 31Autostop ....................................................................................................................................................... 31Dolinairzeki Vjosë..................................................................................................................................... 31Banki bankomaty•Kup książkę•Poleć książkę•Oceń książkę•Księgarnia internetowa•Lubię to!Nasza społeczność© ollirg | Shutterstock.comKup książkęPoleć książkęKrajobrazy Albanii3© wildman | Fotolia.com© ollirg | Shutterstock.comPark Narodowy LlogaraKładka prowadząca do klasztoru ZvërnecWybrzeże w okolicach SarandyWróg mógł nadejść także od strony morza…Kup książkęPoleć książkę© Ph. Favre-Reguillon | Fotolia.com© Frankix | Fotolia.comKup książkęPoleć książkęRiwiera albańskaOkolice Wlorywww.bezdroza.plNOGAÓRVermosh182694Maja e JezercësPećPRISZTINA4Rozdział IVZwiedzanie AlbaniiZwiedzanie AlbaniiPODGORICAKOSOWOGóryPółnocnoalbańskieĐakovicaPRIZRENFierzëAlbania północnaKukës25CZARGNJILANECetinjeThethJezioroKomanSZKODRA PukëZamek RozafaBajram CurriJezioroSzkoderskieTETOVOSKOPJEUlcinjLezhaKorab2764PeshkopiBurrelYCKIEADRIATDajti1611StolicaMORZEDURRËSKavajëRrogozhinëAlbania centralnaTIRANAPetrelaELBASANCërrikLibrazhdE 852MAKRUJACEDONIAArdenicë(s. 205) – klasztor z przepięknymi malowidłami ściennymiBerat(s. 190) – miasto-muzeum u stóp świętej góry TomorGjirokastra(s. 207) – kamienne „srebrne miasto”Góry Północnoalbańskie(s. 173) – najbardziej dzikie góry w EuropieJezioro Koman(s. 177) – niezwykły albański „fiord”Jezioro Ochrydzkie(s. 251) – najgłębsze na Bałkanach, najstarsze w EuropieKruja(s. 137) – dawna stolica Albanii ze zrekonstruowanym zamkiemBITOLAOCHRYDAJezioroOchrydzkieGramshTomor2416JezioroPrespańskieParkArcheologicznyApolloniaKlasztorLushnjëw ArdenicyKuçovëFIERBERATBallshPogradecAlbania południowo-wschodniaSkanderbegaAntigonea(s. 214),Apollonia(s. 200),Butrint(s. 236),Byllis(s. 206) – cennestanowiska archeologiczne, przenoszące nas wprost w starożytnośćSzkodra(s. 160) – zamek RozafaTirana(s. 96) – stolica Albanii, intrygująca i pełna kontrastówVoskopojëÇorovodëKORCZAKastoriáJOOŃSKRZEHimarëTepelenaGJIROKASTRAPërmetPark ArcheologicznyAntigoneaIEAlbania – regionyi największe atrakcje20 kmE 853SARANDAKorfuPark ArcheologicznyButrintJOÁNINAOprac. M. Białkowska, A. Filak, A. StyrskaMKëlcyrëAlbania południowo-zachodniaGRWLORAParkArcheologicznyByllisErsekëECJAJZobacz koniecznieeśli pragniemy spokojnych wakacji bez utrudnień – Albania może nas rozczarować. Alejeśli w świat gna nas chęć przeżycia niezapomnianej przygody, jeśli chcemy doświadczyćczegoś, co w Europie jest już niemal niemożliwe – to powinniśmy wybrać się do Albanii.Atrakcje nie są tu takie znów małe, a codzienna walka z przeciwnościami losu może zyskaćposmak prawdziwej przygody. Pomogą nam w podróży gościnność zwykłych Albańczyków,pogodne niebo, ciepła woda Adriatyku, góry pokryte bunkrami (podobno w Albanii jest ich600 tys.!), rozklekotane pociągi bez okien i drzwi, 20-letnie mercedesy królujące na pozba-wionych asfaltu drogach...Albania nie ma jednego imienia. Czy są jeszcze jacyś niezdecydowani? Jeśli tak, to może prze-kona Was Andrzej Stasiuk: „Tak, wszyscy powinni tam pojechać. A przynajmniej ci, którzywymieniają nazwę Europa. To powinien być obrzęd inicjacyjny, ponieważ Albania jest podświa-domością tego kontynentu. Tak, Albania, to europejskie id, to jest lęk, który nawiedza nocąśpiący Paryż, Londyn i Frankfurt nad Menem. To jest ciemna studnia, w głąb której powinnizerknąć ci, którym się wydaje, że bieg rzeczy został ustalony raz na zawsze”.93Kup książkęPoleć książkęKup książkęPoleć książkę4Historia Zwiedzanie AlbaniiTiranawww.e-przewodniki.plwww.bezdroza.plTirana(Tiranë)liczba mieszkańców: 421 tys.;\+355 496Stolica kraju usytuowana jest w centrumAlbanii, ok. 40 km na zachód od Dur-rës i ok. 100 km na południe od Szko-dry. Leży w kotlinie u stóp góry Dajti(1613 m n.p.m.) na wysokości ok. 110 mn.p.m. Przez miasto przepływa rzekao tej samej nazwie (Lumi i Tiranës), którapóźniej w wyniku połączenia kilu ciekówwodnych (Lanë, Tiranë i Tërkuzë) tworzyIshëm. Obecnie trudno uwierzyć, że jejwody niegdyś były przejrzyste i zdat-ne do picia. Na przedmieściach stolicy,w centrum dużego parku, znajduje sięsztuczne jezioro (Liqeni i Tiranës). Mia-sto zajmuje powierzchnię około 42 km².Według statystyk cały okręg Tiranazamieszkuje 40% ludności kraju. Jestto wielki ośrodek kulturowy, przemy-słowy i administracyjny. Ma tutaj swojąsiedzibę większość przedstawicielstwdyplomatycznych z całego świata. Dużyobszar miasta oraz specyficzne położe-nie powodują, że właściwie nie występu-ją tu wiatry. Latem w stolicy jest zawszebardzo gorąco.Tirana to swoista mieszanka różnychkultur i religii (islam, prawosławie, kato-licy). Zróżnicowana ludność miejska orazciekawa historia spowodowały, że spły-nęły tutaj tradycje oraz kultura z róż-nych części Europy. Panuje tu częścio-wo orientalny klimat, niektóre miejscazachowały urok przypominający mię-dzywojenny styl włoski, choć największepiętno na wyglądzie stolicy odcisnęłyHistoriaMiasto zostało założone w 1614 r. przezosmańskiego wodza Sulejmana PaszęBargjiniego, który na skrzyżowaniudwóch ważnych szlaków handlowychwzniósł meczet, łaźnię oraz kilka innychbudynków użyteczności publicznej.Miasto początkowo nosiło nazwęzaczerpniętą z języka greckiego: Tehe-randa oraz Tyros. Istnieje wiele teoriina temat pochodzenia nazwy stolicy,m.in. miałaby się ona wywodzić od sło-wa Teheran (Tehran) na cześć zwycię-stwa Sulejmana Paszy nad wojskamiperskimi; nazwa Teheran zaś – od stolicyIranu, czy od Tirkan – zamku znajdują-cego się niegdyś na górze Dajti. Wedługodnalezionych dokumentów weneckichnazwę Tirana zaczęto stosować dopie-ro w 1418 r.Według znalezisk archeologicznychz okolic góry Dajti oraz z jaskini Pëllum-basit (Shpella e Pëllumbasit) rejon tenbył zamieszkany już w okresie paleolitu,ok. 20 tys. lat temu.Samo miasto jednak aż do XVIII w. nieodgrywało większej roli. Według źródełw 520 r. cesarz Justynian wzniósł tamgród, później niemal w całości przebu-dowany. W XIV w. na górującym nad mia-Kup książkęPoleć książkęKup książkęPoleć książkęHistoria Zwiedzanie AlbaniiTiranalata komunizmu i typowej dlań skłon-ności do wznoszenia monumentalnychbudowli. Na przedmieściach natkniemysię na zaniedbaną, często zniszczonązabudowę. Do miast partnerskich Tiranynależą m.in.: Ateny, Ankara, Pekin, Bruk-sela, Bukareszt, Bursa, Florencja, Genua,Madryt, Moskwa, Paryż oraz Praga.stem masywie Dajti wzniesiono zamek.W 1780 r. w Tiranie powstała cerkiewśw. Prokopa.W wiekach XVIII–XIX usytuowanena szlakach handlowych miasto corazbardziej się rozwijało. Świadczy o tymbłyskawicznie rosnąca liczba ludności:w 1910 r. było tu zaledwie 12 tys. miesz-kańców, a w 1930 r. już ok. 30 tys. W 1807 r.Tirana stała się centrum administracyj-nym regionu obejmującego dzisiejsząstolicę oraz Kruję. Wtedy też powstałznajdujący się w centrum Tirany meczetEthem Beja. Jego budowa rozpoczęła sięw się w 1794 r. i trwała 27 lat, do 1821 r.W kolejnych latach miasto nabiera-ło coraz większego znaczenia. W 1822 r.wzniesiono tu wieżę zegarową, któ-rą w 1928 r. kupił prywatny inwestori podwyższył do wysokości 35 m. Pod-czas II wojny światowej wieża zostałauszkodzona, a następnie odrestauro-wana w 1946 r.W 1889 r. w lokalnej szkole rozpoczętonauczanie języka albańskiego.W dniu 8 lutego 1920 r. Kongres Lunshjëogłosił Tiranę tymczasową stolicą kraju,ale dopiero 31 grudnia 1925 r. otrzymałaona ten status (rewolucja czerwcowa).Na taką decyzję miało wpływ głów-nie centralne położenie miasta orazjego niezależność terytorialna. Rewo-lucja czerwcowa wybuchła 24 czerwca1924 r. Głównym powodem powstaniabyło zabójstwo patrioty i rewolucjoni-sty Avniego Rustemiego (22 IX 1895–22IV 1924). Wbrew pozorom wydarzeniate nie dotyczyły wyłącznie stolicy, alerozgrywały właściwie na terenie całe-go kraju, m.in. we Wlorze i w Szkodrze.Na czele rządu stanął Fan Stilian Noli –wybitny polityk oraz uczony.W 1927 r. w Tiranie podpisano paktwłosko-albański mający zagwaranto-wać bezpieczeństwo kraju. Zamiasttego doprowadziło to do wielu kolej-nych napięć na Półwyspie Bałkańskim.W 1928 r. Ahmed Zogu został królem,a w 1941 r. powstała Albańska PartiaKomunistyczna. W 1944 r. doszło dobitwy, mającej wyzwolić miasto spodokupacji niemieckiej i włoskiej – w wyni-ku bombardowania zostało ono w znacz-nym stopniu zniszczone.W kolejnych latach miastem rządzi-ła władza komunistyczna. Oznaczałoto duże zmiany – w mieście powstawa-ły liczne budowle w charakterystycz-nym socjalistycznym stylu oraz fabryki,często kosztem innych, zabytkowychbudynków. W ten sposób powstał m.in.plac Skanderbega w centrum miasta.W 1960 r. wzniesiono budynek MuzeumHistorii Naturalnej. W latach 80. posta-wiono znaną w Tiranie piramidę orazCentrum Kongresowe. Obecnie chodząpogłoski, że władze miasta rozważająusunięcie tej piramidy.W 1991 r. rozpoczął się strajk studen-tów Uniwersytetu Envera Hodży, którzydomagali się wprowadzenia reform. Pro-test zakończył się zniszczeniem pomnikawładcy (na placu Skanderbega).Bardzo ciekawą postacią Tirany jest EdiRama (burmistrz Tirany, z wykształceniamalarz), który podjął radykalną walkęo upiększenie stolicy, czego efektem jestm.in. wyczyszczenie elewacji budynków497 [ Pobierz całość w formacie PDF ]